Việc tuyên bố một người là đã chết là một thủ tục pháp lý quan trọng nhằm xác định tình trạng pháp lý của người đó và giải quyết các vấn đề liên quan đến tài sản của họ. Hãy cùng Luật Đại Đông Á tìm hiểu về vấn đề “Thủ tục tuyên bố một người là đã chết” trong bài viết dưới đây, ngoài ra mọi vướng mắc về pháp luật quý khách vui lòng liên hệ trực tiếp số điện thoại 0941.776.999 hoặc 0888.695.000 để được tư vấn và giải đáp.
1. Căn cứ pháp lý
- Bộ luật Dân sự năm 2015
- Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015
- Nghị quyết số 326/2016
2. Thủ tục tuyên bố một người là đã chết
1. Điều kiện để tuyên bố một người chết
Cần tuân thủ các điều kiện theo Điều 71 Bộ luật Dân sự 2015 để tuyên bố một người đã chết. Người đó sẽ bị tuyên bố chết bởi Tòa án khi:
- Có yêu cầu từ người có quyền, lợi ích liên quan (như vợ, chồng, con…).
- Thuộc một trong các trường hợp sau:
- Đã được tuyên bố mất tích bởi Tòa án (quyết định có hiệu lực pháp luật) và sau 03 năm không có tin tức xác thực còn sống.
- Biệt tích trong chiến tranh 05 năm mà không có tin tức xác thực còn sống.
- Gặp tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai và sau 02 năm từ khi sự kiện kết thúc không có tin tức xác thực còn sống, trừ khi pháp luật có quy định khác.
- Biệt tích 05 năm liên tục không có thông tin xác thực còn sống hay đã chết. Thời gian xác định biệt tích được tính từ ngày biết tin cuối cùng của người đó. Nếu không xác định được ngày, thì tuân theo khoản 1 Điều 68 Bộ luật Dân sự như sau:
- Không xác định được ngày: Tính từ ngày đầu tiên của tháng tiếp theo tháng có tin cuối cùng.
- Không xác định được ngày biết tin tức cuối cùng và ngày đầu tiên của tháng tiếp theo tháng có tin cuối cùng: Tính từ ngày đầu tiên của năm tiếp theo năm có tin tức cuối cùng.
Chỉ khi đáp ứng 02 điều kiện trên, Tòa án sẽ căn cứ vào tình hình cụ thể để ra quyết định tuyên bố người đó đã chết sau khi nhận được yêu cầu.
2. Thủ tục yêu cầu tuyên bố chết
2.1 Ai có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố một người đã chết?
Theo Điều 71 và Điều 391 Bộ luật Dân sự 2015, người có quyền, lợi ích liên quan đến người đó có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố một người đã chết. Ví dụ:
- Người có quan hệ hôn nhân, gia đình với người bị tuyên bố chết: Vợ, chồng, con đẻ, con nuôi…
- Người có quan hệ thừa kế với người bị tuyên bố chết: Người cùng hàng thừa kế của người này, người thừa kế của người bị tuyên bố chết…
2.2 Hồ sơ cần chuẩn bị gồm gì?
Theo khoản 2 Điều 391 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, hồ sơ nộp để yêu cầu Tòa án tuyên bố một người là đã chết bao gồm:
- Đơn yêu cầu (theo mẫu).
- Tài liệu, chứng cứ chứng minh người này đã chết theo các trường hợp nêu trên: Bị biệt tích, đã bị tuyên bố mất tích trước đó, gặp thảm họa, thiên tai…
- Giấy tờ nhân thân chứng minh bản thân là người có quyền yêu cầu Tòa án ra quyết định: Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân hoặc hộ chiếu còn hạn, các giấy tờ chứng minh quyền, nghĩa vụ liên quan giữa người yêu cầu và người bị yêu cầu tuyên bố đã chết (bản sao).
2.3 Tòa án nào cần đến để yêu cầu tuyên bố một người đã chết?
Tòa án cấp huyện nơi người bị tuyên bố đã chết cư trú cuối cùng theo điểm a khoản 2 Điều 35 và điểm b khoản 2 Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
Ngoài ra, theo điểm a khoản 2 Điều 40 Bộ luật này, người yêu cầu còn có quyền chọn Tòa án cấp huyện nơi mình cư trú, làm việc để giải quyết.
2.4 Thời gian giải quyết có lâu không?
Để giải quyết yêu cầu Tòa án tuyên bố một người đã chết, theo Điều 392, Điều 393 Bộ luật Tố tụng dân sự, việc này phải trải qua các giai đoạn sau:
- 20 ngày sau khi thụ lý đơn yêu cầu: Tòa án ra quyết định thông báo tìm kiếm thông tin người bị yêu cầu tuyên bố đã chết với thời hạn trong vòng 04 tháng.
- 20 ngày kể từ ngày hết hạn thông báo: Tòa án mở phiên họp xét đơn yêu cầu. Nếu chấp nhận đơn thì ra quyết định tuyên bố một người đã chết.
Như vậy, trung bình thời gian giải quyết yêu cầu tuyên bố một người đã chết thường kéo dài khoảng 06 tháng.
2.5 Lệ phí là bao nhiêu?
Theo danh mục án phí, lệ phí Tòa án ban hành kèm Nghị quyết số 326/2016, lệ phí yêu cầu Tòa án tuyên bố một người đã chết là 300.000 đồng.
Trên đây là tư vấn của Luật Đại Đông Á về: “Thủ tục tuyên bố một người là đã chết“ theo quy định pháp luật mới nhất. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác; vui lòng liên hệ ngay Luật sư tư vấn miễn phí. Luật sư chuyên nghiệp, tư vấn miễn phí – 0941.776.999 hoặc 0888.695.000
Với đội ngũ Luật sư, chuyên viên pháp lý tận tâm; nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực hôn nhân gia đình, đất đai, hình sự, doanh nghiệp,….. Luật Đại Đông Á tự tin có thể giải đáp các vấn đền liên quan đến các vấn đề pháp lý của khách hàng. Bảo vệ tốt nhất quyền; lợi ích hợp pháp cho khách hàng khi có tranh chấp.
Một số bài viết có liên quan:
- Những trường hợp gia hạn thời gian thực hiện hợp đồng
- Hiệu lực của hợp đồng theo quy định của pháp luật
- Tranh chấp thừa kế quyền sử dụng đất
